اسماعیل بقائی با حضور در مؤسسه فرهنگی و هنری شهرآرا، در گفتوگو با خبرنگار شهرآرانیوز، به تبیین اهمیت و جایگاه دیپلماسی استانی پرداخت و اظهار کرد: دومین نشست منطقهای دیپلماسی استانی در مشهد طی دو روز برگزار شد که مهمترین کارکرد این نشستها شناسایی ظرفیتهای اقتصادی، تجاری، گردشگری و سایر حوزههایی است که میتواند در گسترش فعالیتهای اقتصادی و تجاری کشور اثرگذار باشد.
وی افزود: دیپلماسی استانی کمک میکند که فعالان اقتصادی و تجاری آشنایی بیشتری با ظرفیتهای استان در زمینههای مختلف، پیدا کنند، ضمن اینکه همکاران ما در وزارت امور خارجه به ویژه حوزه دیپلماسی_اقتصادی، سفرای کشورها و دستگاههای اجرایی مرتبط با تجارت خارجی کشور با این ظرفیتها آشنا میشوند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه گفت: مشهد در حوزه گردشگری و بهداشت و سلامت ظرفیتهای بسیاری دارد و لازمه تبدیل این ظرفیتهای بالقوه به بالفعل این است که فعالان اقتصادی در دو طرف مرز با آن آشنا شوند و همزمان به بررسی چالشها، رفع آنها و تسهیل برخی امور با کمک مجموعه دستگاههای مرتبط بپردازیم و در نهایت به این هدف دست یابیم که تجارت خارجی و فعالیت اقتصادی در آن استانِ هدف را تسهیل کنیم.
به گفته بقائی؛ برگزاری این نوع اجلاسها بیشتر برای تسریع و تسهیل فعالیتهایی است که از گذشته وجود داشته است و انشاءالله گسترش خواهد یافت.
وی در خصوص عدم حضور ایران اجلاش شرمالشیخ، تصریح کرد: برای مشارکت در یک رویداد و فرایند دیپلماتیک، نیازمند وجود دلایلی مبنی بر منافع آن مشارکت است، باید مزایا و معایب مشارکت در چنین نشستی محاسبه و سپس تصمیمگیری شود، زمانی که دعوتنامه شرکت در این نشست را دریافت کردیم بررسی کردیم و به نتیجه رسیدیم که مشارکت در چنین اجلاسی به نفع مصالح و منافع کشور نیست.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: دلایل عدم حضور ایران در اجلاس شرماشیخ روشن است، اکنون چند روز از آن تفاهم میگذرد، تفاهمی که مرحله اول قرار بود صلح به ارمغان بیاورد و نسلکشی در غزه را متوقف کند، اشغالگران اسرائیلی از غزه خارج کند، راه برای ارائه بدون مانع کمکهای انساندوستانه مهیا و زمینه برای بازسازی غزه فراهم شود که هیچکدام انجام نشد، هیچ انسان سلیمالنفس و باوجدانی نمیتواند با این مهم مخالفت کند.
بقائی با بیان اینکه طی دوسال گذشته در هر تماس دیپلماتیک و رایزنی، بر ضرورت توقف نسلکشی در غزه تاکید کرده بودیم، گفت: بنابراین از هر اقدامی که چنین هدفی را محقق کند استقبال میکنیم، اما ابهامات و مخاطرات درخصوص این فرایند بسیار زیاد است، رژیم صهیونیستی به بدعهدی و نقض عهد عادت دارد؛ کمااینکه متاسفانه باز هم تکرار شد. علیرغم اینکه طی چند روز گذشتته ظاهرا نوعی آتشبس برقرار شده بود بیشاز ۴۰۰ فلسطینی شهید یا زخمی شدند، غزه بهشدت بمباران شد، گذرگاه رفح که قرار بود بازگشایی شود، نشد، لذا این روند متاسفانه مشابه بسیاری از ابتکارات قبلی است، به دلیل اینکه موضوع اصلی یعنی حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین را نادیده گرفته است.
وی تصریح کرد: بنابراین شرکت در چنین نشستی از طرف جمهوی اسلامی ایران به عنوان کشوری که مواضع مستقل بسیار قابل دفاعی در رابطه با موضوع فلسطین دارد، موجه نبود و هیچ فایدهای بر شرکت در این نشست مترتب نبود، نشستی که چیدمان، موضع و نتیجه آن توسط کسانی طرحریزی شده بود که مسائل فسطین برای آنان هیچگاه اهیت نداشته است و اتفاقاتی که حین نشست رخ داد؛ مؤید، دیدگاه جمهوری اسلامی ایران بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیا اینکه، نشست شرمالشیخ، نشست بینالمللی در مفهوم متعارف آن نبود و نشست سازمان ملل متحدی نبود، عنوان کرد: به طور کلی در این نشست ۲۴ یا ۲۵ کشور شرکت کردند و این تنها ایران نبود که در این اجلاس شرکت نکرد و بسیاری از کشورها یا دعوت نشدند یا به طور کلی شرکت نکردند، با توجه به جمیع جهات تصمیم بر عدم حضور ایران در این نشست، اتخاذ شد.
بقائی در خصوص تحولات افغانستان و پاکستان و رویکرد ایران با این دو کشور، اظهار کرد: بیش از پیش مصمم به کمک برای استمرار ثبات و آرامش بین دو کشور هستیم. بارها گفته شده است که صلح و ثبات در محیط پیرامونی ایران در راستای تامین منافع ملی و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است.
وی افزود: ما اصرار داریم از هر ابزاری استفاده و کمک کنیم برای اینکه محیط پیرامونی ما محیطی امن و باثبات باشد. در خصوص پاکستان و افغانستان به دلیل مرزها مشترک و پیوندهای عمیق تاریخی، فرهنگی و دینی با این دو کشور برای ما بسیار حائز اهمیت است که بین آنهاصلح و آرامش برقرار باشد.
سخنگوی وزارت امور خارجه ضمن اعلام آمادگی برای جلوگیری از هرگونه تنش بین پاکستان و افغانستان، گفت: از همان ابتدای آغاز تنشها از هردو کشور درخواست خویشتنداری داشتیم، اینکه مسائل خود را از طریق دیپلماسی حل کنند و بسیار خرسندیم که به یک آتشبس رسیدهاند و امیدواریم که این توقف در درگیری با دوام باشد.
بقائی در ادامه در خصوص مراودات اقتصادی ایران با افغانستان و پاکستان، اظهار کرد: طی سالهای اخیر روند روابط تجاری و اقتصادی ایران با هر دو کشور روند روبهرشدی بوده است و دیدگاه ما بر این است که مراودات اقتصادی بین ایران و افغانستان و ایران و پاکستان صرفا یک موضوع اقتصادی نیست، هر چه که پیوندهای اقتصادی و تجاری با این دو کشور و همچین سایر کشورهای همسایه افزایش پیدا کند، ثباتآور است و به منزله بهبود شرایط اقتصادی برای هر دو سوی مرز است، بنابراین بهبود مراودات اقتصادی و تجاری بین دو کشور دارای ابعاد و جنبههای مثبت بسیاری است که فراتر از مباحث اقتصادی است.
وی افزود: بر اساس آمارهای موجود، با افغانستان و پاکستان طی ۲ سه سال اخیر مراودات اقتصادی ایران با این دو کشور روند افزایشی مطلوبی را نشان میدهد و امیدواریم که نشستهای دیپلماسی اقتصادی استانی که اکنون ۳ خراسان و کشورهای همسایه را مدنظر قرار داده، به افزایش مراودات اقتصادی بین ما دو کشور همسایه کمک میکند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص دیپلماسی آب و حقابههای ایران، اعلام کرد: یک سوی موضوع حقابه، موضوع تامین آبی است که به موجب معاهده هیرمند است و سایر آبهای جاری که از افغانستان به ایران میرسد که ممکن است در خصوص آنها ما موافقتنامه نداشته باشیم، اما آنها براساس حسن همجواری و اصول کلی بینالملل، ایران به عنوان کشور پاییندست حقوقی دارد و هرچه که رابطه بین ۲ کشور از نظر تجاری، فرهنگی و... بهتر و پرحاصلتر باشد در حوزه آب نیز آثار خود را خواهد داشت.
بقائی در ادامه گفت: طی چندماه گذشته در هر تماسی که با مقامهای افغانستان داشتیم این موضوع در دستور ثابت بوده و همیشه این موضوع در صدر موضوعاتی بوده که با طرفهای افغانستانی مطرح کردیم و آنها نیز همیشه تاکید داشتند که تامین حقابه ایران، باتوجه به معاهده هیرمند یک وظیفه نهتنها حقوقی برای آنهاست، بلکه یک تعهد اخلاقی، انسانی و اسلامی است. اینکه این تفاهم وجود داشته باشد مورد اهمیت است و ضرورت تامین حقابه ایران از منابع آبی که روان است به سمت کشورمان که طی قرون و اعصار تامین کننده آب مورد نیاز بخشی از ایران بوده است، بسیار مهم است.
وی در نهایت گفت: این موضوع را به عنوان یکی از عوامل پیوند دهنده بین دو ملت میدانیم و تلاش ما بر این است که این تفاهم همواره پایدار بماند که موضوع آب و حقابه را فراتر از اینکه آب را صرفا به عنوان یک کالا به آن نگاه کرد،ببینیم. تامین حقابه ایران، نماد اعتقاد به سیاست حسن همجواری است، بنابراین این موضوع را همیشه در دستور کار داریم و امیدواریم که از قِبَل این تماسهای مستمر شاهد این باشیم که در سالها و ماههای آینده بهتر و بیشتر از گذشته بتوانیم حقابه ایران را تامین کنیم.